Tańczący z wilkami

FILM NAZBYT DŁUGI DLA LUDZI KRÓTKOWZROCZNYCH

Istnieją dwie wersje tego filmu, jedna trwa trzy godziny, druga prawie cztery. Tym, którzy nie są przyzwyczajeni do najmniejszych szczegółòw, do stałego i powolnego spojrzenia na naturę zwierząt, widoków, ciszy nocnej, dźwięku deszczu i wiatru, odradzam oglądanie wersji 4-godzinnej. Może nudzić... Kto, podobnie jak ja, chce zanurzyć się w kontemplacji bytu, samotności, ciszy, ruchu rzeczy wokół ludzkiej duszy, na pewno nie uzna tych 4 godzin za stracone i miną mu one niepostrzeżenie.

KIEDY ŻYCIE NIE JEST CENIONE
MUSIMY ZNALEŹĆ JEGO WARTOŚĆ

W 1863 roku, w czasie trwania amerykańskiej wojny secesyjnej, porucznik północnej kawalerii John Dumbar (Kevin Costner) zdobywa się na bohaterski czyn graniczący z samobójstwem. Nie ceniąc własnego życia, nie widząc żadnego powodu, by istnieć, rzucił się na linię frontu między dwiema walczącymi stronami, aby je wydobyć z chwilowego kryzysu. Jego desperacki gest doprowadza do zwycięstwa i dzięki temu pozostawiony mu będzie wolny wybòr kolejnej (wyizolowanej tym razem) placòwki, gdzie odnajdzie jedynie ludzkie zwłoki i indiańskie plemiona zamieszkujące ten obszar. Na tym zagubionym obszarze Dunbar jest zwierzchnikiem NIKOGO, rozkazuje tylko sobie. W tym zagubionym terenie gubi się i sam, by odnaleźć się sam na sam ze sobą!
"Tańczący z wilkami" to wewnętrzna podróż i wojna z samym sobą ...

WYGRAJ ZE SWOIM WROGIEM PRZYJAŹNIĄ

Dunbar zostaje przyjacielem głowy plemienia Indian: Kopiącego Ptaka. Podczas pierwszego szczęśliwego "spotkania" między Indianinem a porucznikiem, Dunbar schyla się, kładzie ręce na głowie symulując rogi żubra. Kopiący Ptak rozumie i mówi "tatanka". Dunbar z kolei rozumie i powtarza "tatanka".
W tym filmie porozumienie jest tworzone nie słowami, nie językiem. Zanim Dumbar nauczy się języka Siuksów, zrozumienie powstaje w ciszy, w sercu, w spojrzeniach, w gestach, z harmonii bycia częcią Natury.

UZDRAWIAJĄCA MOC PAMIĘTNIKA

Pisanie jest czynnością introspekcyjną. Jest projektowaniem siebie poza siebie, aby następnie ponownie siebie przeczytać.
Słuchanie siebie nie jest tak oczywiste, jak nam się wydaje. Kartka papieru posiada cały komunikacyjny potencjał nieświadomości: kartka jest przezroczysta, biała, cicha, nie ingeruje, nie przeszkadza, słucha i wie jak czekać; jest wierna, ponieważ to, co piszemy, pozostaje nietknięte. Kartka papieru jest zawsze dostępna i oczekująca, jest lustrem. Kto czyta, jest wart za dwòch, ale kto pisze to, co potem czyta, jest wart za trzech.
Uciekamy się do formy pamiętnika z braku dialogu i przyjaźni, ale jeśli pamiętnik pisany jest z intencją introspekcyjną, staje się silną i bardzo skuteczną metrologią wiedzy o sobie.

NIE BÓJMY SIĘ ODMIENNOŚCI NIEZNANEGO
W NIM ZNAJDZIEMY NASZ CIEŃ, CZĘŚĆ W NAS NIEZNANĄ

W filmie tym czekają nas wielkie emocje, powolne i przemyślane ruchy kamerą, która skupia się na detalach, ruchach zwierząt, samotności w środku nicości, która zmienia się w całość z Naturą pełną małych - ogromnych rzeczy. Film ten zatrzymuje się na spojrzeniach oraz pięknych i niekończących się krajobrazach prerii w towarzystwie poetyckiej ścieżki dźwiękowej Johna Barry'ego; przedstawia nam sceny z antologii, takiej jak polowanie na bizony. Jest to historia człowieka, który na wojnie zawiera pokój z samym sobą oraz z domniemanymi wrogami - Indianami.

ODKRYJ ZWIERZĘ, KTÓRE JEST W TOBIE

W tym filmie mężczyzna zostaje rozebrany w obliczu samotności; żołnierz, który uniknął samobòjczej śmierci, odkrywa spokój nie na polach bitwy, ale na prerii, na której od czasu do czasu wyrasta kwiat. Wilk staje się przyjacielem Dumbara, ponieważ Dumbar staje się wilkiem, zintegrowanym z Naturą. Film pokazuje z jednej strony człowieka, który ulega transformacji, a z drugiej, poprzez problem Indian w zupełności sprzymierzonych z Naturą, ale oskarżonych przez wojsko o podbój ich ziem, pokazuje człowieka samolubnego, pełnego nienawiści, gotowego zabijać, wierzącego we własne ucywilizowanie, podczas gdy w rzeczywistości nie zanajdującego się na poziomie wilka. Smutny obraz, gdy wilk zostaje zabity jedynie dla zabawy: nie z głodu, nie dla samoobrony, a tylko ze zwykłej i nieuzasadnionej ludzkiej złośliwości.

PRAWDZIWA NATURA WILKA

Wilk jest jednym z niekwestionowanych bohaterów bajek.
Niestety, zawsze mieliśmy o nim negatywne pojęcie:
ogr świata zwierząt; "męska" wiedźma, ciągły koszmar, który rozpościera swoją negatywność nawet w lesie, zamieniając go w przerażające, groźne, czarne środowisko.
Wilk jest tymczasem jednym z najważniejszych totemicznych zwierząt
starożytnych koczowniczych cywilizacji; archetyp, który uosabia rodowe motywy seksualne, jeszcze bardziej przerażające niż własna zwierzęcość; ucieleśnia
lojalność wobec grupy, komunikację z Naturą, przenikliwość, wierność.

Wilk zabija z głodu (zwłaszcza po zimie, kiedy śnieg wymusił abstynencję), ale nie zabija dla rozrywki, nie ma w nim instynktu zabójcy: jest to nasz ukryty aspekt nieświadomości, ktòrego nie słuchamy, fałszywy wilk, na którym oparli się Freud, Jung, Fromm, Bettelheim, Verena Kast, Marie-Louise Von Franz, Hertz.

*

„Wilk uosabia w istocie ludzkiej niezróżnicowaną chęć pożarcia wszystkich i wszystkiego, aby mieć wszystko, często z powodu nieszczęśliwego dzieciństwa (jest to zima, która izoluje wilka i zmusza go do głodowania). Osoby te rozwijają wewnątrz głodnego wilka. Całkowicie podlegają przymusowi, są przytłumione, pełne nigdy nie zrealizowanych fantazji. Wilk wywołuje w nich ciągłe niezadowolenie, warczące. Jest «zasadą chciwości». Charakteryzuje go głód i pragnienie walki. Jest agresywny, wojowniczy.
Czerwony Kapturek spotyka agresywny, aktywny i niszczycielski aspekt pod postacią wilka, czyli nadal w postaci instynktu zwierzęcego oraz impulsu."(Verena Kast)

*

„Od początku do końca baśni o Czerwonym Kapturku nie ma najmniejszego odniesienia do ojca. Sugeruje to, że ojciec jest obecny, ale w ukrytej formie. Ojciec jest obecny w dwóch przeciwstawnych formach: jako wilk, który ucieleśnia niebezpieczeństwa gwałtownego edypalnego uczucia oraz jako myśliwy w jego funkcji ochronnej i ratującej z opresji." (B. Bettelheim)

*

„Samiec jest reprezentowany jako zwierzę okrutne i przebiegłe i akt seksualny jest opisany jako akt kanibalizmu, w którym samiec pożera samicę.” (Erich Fromm)

"MYŚLĘ, ŻE ZE WSZYSTKICH DRòG TEGO ŻYCIA
NAJWAŻNIEJSZA JEST TA, KTÓRA PROWADZI DO BYCIA CZŁOWIEKIEM.
MYŚLĘ, ŻE JESTEŚ NA TEJ DRODZE I TO JEST DOBRE "
(Kopiący Ptak)

Dumbar poznał wkròtce niektórych Siouxów,
zaprzyjaźnił się z nimi dzięki pomocy białej kobiety,
która mieszkała razem z nimi. Dunbarowi uda się powoli zintegrować z plemieniem do tego stopnia, by wziąć udział w polowaniu na bizony, wziąć ślub ze swoją wybranką i zasłużyć na indiańskie imię Tańczącego z Wilkami. Tymczasem zbliżająca się wojna wystawi wkròtce na niebezpieczeństwo życie jego nowych przyjaciòł.

GDZIE NIE MA MIŁOŚCI
HISTORIA JEST NIEKOMPLETNA

Nie mogło zabraknąć miłości w tak wspaniałej historii: przekazanie znajomości języka powierzona jest Podniesionej Pięści, białej kobiecie znalezionej przed laty przez Kopiącego Ptaka, ktòra jako dziecko przeżyła eksterminację swojej rodziny. Wychowana przez plemię Siuksów, przyswoiła sobie ich zwyczaje i tradycje.
Jako wdowa po wojowniku, który zginął w walce, zostanie żoną Dunbara za pozwoleniem Kopiącego Ptaka, po zakończeniu okresu żałoby. Podniesiona Pięść odkrywa w Dunbarze swoją przeszłość białej kobiety, on odkrywa w niej swoją indiańską przyszłość. Razem podejmują teraźniejszość bez trywialności i plemienności.

WOLNOŚĆ NADCHODZI,
KIEDY STANIESZ SIĘ SPRAWIEDLIWY
WZGLĘDEM SIEBIE I NATURY

Zachód Costnera jest malowniczy w oczach człowieka, który dostosowuje się do Natury, który nie próbuje jej pokonać, ale szanuje ją. Jest to lekcja, którą indiańscy mieszkańcy Ameryki Północnej dają bohaterowi: ofiarowując mu pokój i nową wewnętrzną równowagę, nawet jeśli już wkrótce surowa rzeczywistość wojny i inwazji powróci, by przypomnieć Dunbarowi o jego dawnym życiu.
Ten, kto zatraci się dla prawdy, zostanie zbawiony, ponieważ stanie się wolny i prawdomówny (jest to zdanie Chrystusa przez nielicznych zrozumiane, dopóki nie zostanie przeżyte do głębi).

NIE POLUJE SIĘ DLA HOBBY, SPORTU CZY DLA WYPOCZYNKU,
ALE DLA NATURALNEJ POTRZEBY PRZETRWANIA

John Dunbar na własne oczy zobaczył brutalność Amerykanów.
Widział ich zabijających bizony bez żadnego celu (poza chęcią zysku).
Siouxowie nie rozumieją tego zachowania. "Tatanka" jest dla koczowniczych plemion czerwonoskórych źródłem pożywienia, materiałem na ubranie i budowę tipì, a ponadto ważnym symbolem ich filozofii życia. Nigdy nie zabiliby tych zwierząt z okrucieństwa.
John widzi jak biali Amerykanie zabijają jego nowych przyjaciół i cierpi ...Wie czym jest szacunek dla innego narodu, dlatego zaprzecza swojej przynależności do tych okrutnych przedstawicieli swojej rasy.

KIEDY STANIESZ SIĘ SOBĄ
WòWCZAS ZROZUMIESZ CO JEST PRAWDĄ, A CO FAŁSZEM

Tańczący z Wilkami i Podniesiona Pięść decydują oddzielić się od plemienia, aby nie ściągnąć na nie niebezpieczeństwa eksterminacji. Film kończy się sceną, w ktòrej Dunbar i Podniesiona Pięść opuszczają obóz, aby uratować swych przyjaciół przed białymi mordercami. Wiatr we Włosach, przyjaciel zmarłego wojownika, ktòry był kiedyś mężem Podniesionej Pięści, ze szczytu wzgórza deklaruje swoją przyjaźń dla Tańczącego z Wilkami.